Cơ sở chính của phương pháp phân loại này như sau:
1. Khối đá được phân loại theo hai bước. Trước tiên, khối đá được phân loại theo chất lượng cơ bản, áp dụng chung cho tất cả các ứng dụng kỹ thuật đá mà không
cần xem xét đến đặc điểm riêng biệt của từng áp dụng. Sau đó, kết quả sẽ được điều chỉnh theo các yếu tố và điều kiện ảnh hưởng đến loại kỹ thuật đá cụ thể
đang được xem xét – ví dụ, một đường hầm ngầm. Loại khối đá phù hợp cho từng tình huống sẽ được xác định sau.
2. Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến độ ổn định của
khối đá có thể được xem xét trong phân loại. Để đơn giản hóa, các yếu tố quan trọng và độc lập nhất được lựa chọn và nhóm lại. Các yếu tố khác được sử dụng
làm yếu tố hiệu chỉnh.
3. Đánh giá định tính và đo lường định lượng trong phân loại khối đá nên được kết hợp. Điều này có nghĩa là hai yếu tố phân loại phải
được xác định và phân loại đồng thời thông qua đánh giá kinh nghiệm và các bài kiểm tra cơ học đá hoặc đo đạc.
Phương pháp phân loại tiêu chuẩn này bao gồm các điểm chính sau:
1. Khái niệm về Chất lượng cơ bản khối đá (Rock Mass Basic Quality) được định nghĩa là sự kết hợp giữa độ cứng của khối đá và mức độ nguyên khối, hai yếu tố
này sau đó được sử dụng để phân loại khối đá.
2. Độ cứng của khối đá được xác định định tính tại hiện trường bằng các đánh giá địa chất đơn giản như dùng búa đập, v.v., và được chia thành 5 cấp – đá cứng; đá ít cứng hơn; đá mềm ít; đá mềm và đá rất mềm.
3. Mức độ nguyên khối của khối đá được xác định định tính tại hiện trường bằng số lượng khe nứt; khoảng cách giữa các khe và mức độ liên kết của chúng. Nó cũng được chia thành 5 cấp – nguyên khối; ít nguyên khối; nứt nẻ ít; nứt nẻ nhiều và nứt nẻ mạnh.
4. Định lượng, độ cứng của khối đá được xác
định bằng cường độ nén bão hòa Rc (MPa). Năm cấp độ cứng được xác định theo khoảng Rc.
5. Định lượng, mức độ nguyên khối được xác định bằng tỉ lệ bình phương vận tốc sóng P dọc của khối đá (V_pm) và của mẫu đá nguyên vẹn V_pr. Chỉ số này được gọi là chỉ số nguyên khối Kv:
𝐾𝑣=[𝑉𝑝𝑚/𝑉𝑝𝑟]^2
Năm cấp độ nguyên khối khối đá được phân theo các khoảng giá trị của Kv.
Chỉ số BQ được định nghĩa là Chỉ số chất lượng cơ bản khối đá (Rock Mass Basic Quality
Index), được tính theo công thức sau:
BQ = 93 + Rc + 250Kv
Chất lượng cơ bản khối đá (Rock Mass Basic Quality) được chia thành năm loại,theo mô tả định tính về chất lượng khối đá đối với từng trong số 15 loại, kết hợp
các cấp độ định tính của cả độ cứng và mức độ nguyên khối.
Về định lượng, mỗi loại tương ứng với một khoảng giá trị BQ nhất định. Chất lượng cơ bản khối đá có thể được xác định bằng cách kết hợp giữa đánh giá định tính và giá trị chỉ số BQ.
Đối với phân loại chi tiết khối đá kỹ thuật, ví dụ như đối với công trình hầm, cần xem xét ảnh hưởng của nước ngầm, điều kiện đất yếu hoặc ứng suất tại chỗ cao. Giá trị BQ cần được điều chỉnh bằng cách áp dụng hệ số hiệu chỉnh cho từng yếu tố kể trên, và chất lượng khối đá kỹ thuật sẽ được xác định theo giá trị BQ đã điều chỉnh.
No comments:
Post a Comment